Расьсьледаваньне: Беларусь пастаўляе М’янме сыстэмы СПА і навучае пэрсанал за гатоўку

Пра гэта сьведчаць зьвесткі зь перапіскі і дакумэнтаў, атрыманых праваабарончай ініцыятывай Justice For Myanmar, паведаміў партал reform.news.

Згодна з уцечкай службовай перапіскі, Беларусь перадала мʼянманскім узброеным сілам сыстэму апэратыўнага камандаваньня СПА, вядомую як MADOC. Таксама згадваюцца пастаўкі радыёлякацыйнай сыстэмы V3D (меркавана, «Усход 3D») і комплексу GMS-II — верагодна, мадэрнізаванай вэрсіі савецкай сыстэмы «Квадрат-М».

Паводле ініцыятывы Justice For Myanmar, кантракты на гэтыя пастаўкі былі падпісаны ў 2019 і 2021 гадах. Распрацоўнікамі абсталяваньня выступілі беларускія дзяржаўныя прадпрыемствы: «Белспэцзьнештэхніка» (БСВТ), «КБ Радар» і ААТ «АЛЕЎКУРП».

У студзені 2022 года БСВТ накіравала запыт у адрас мʼяманскага Міністэрства абароны з напамінам аб аплаце замоўленых тавараў. У лісьце замяшчаецца прапанова зрабіць разьлікі гатоўкай і накіраваць беларускі самалёт у Найпʼіда для атрыманьня сродкаў. Таксама згадваліся раней выкарыстаныя практыкі такіх транзакцый.

«У адказ на напамін Беларусі хунце аб неабходнасьці пераводу грошай за набытыя тавары і паслугі, кіраўнік Dynasty Group напісаў прадстаўнікам Дзяржкамваенпрама і БСВТ у лютым 2022 года, прапанаваўшы арганізаваць сустрэчу паміж службовымі асобамі „Банка зьнешняга гандлю Мʼянмы“ і „Беларусбанка“ ці „беларускім фінансавым спэцыялістом“ для ўрэгуляваньня не пагашаных плацяжоў», — гаворыцца ў расьсьледаваньні.

У ролі пасярэднікаў паміж бакамі выступаюць мʼянманскія зброевыя брокеры: Dynasty Group of Companies і Global Top Link Technologies. Кіраўнік Dynasty Group, Аунг Моў Міінт (Aung Moe Myint), зьяўляецца ганаровым консулам Беларусі ў Мʼянме і афіцыйным прадстаўніком Беларускай гандлёва-прамысловай палаты. Ён таксама ўзаемадзейнічае з беларускімі абароннымі прадпрыемствамі па пытаньнях разьлікаў і каардынацыі праектаў.

Гендырэктарам Global Top Link Technologies зʼяўляецца доктар Сейн Хту (Dr Sein Htoo). Ён прадстаўляе беларускую зброевую кампанію Kidma Tech.

З сакавіка 2023 года група мʼянманскіх вайскоўцаў праходзіць навучаньне на ваенным факультэце ў Беларускім дзяржаўным унівэрсытэце інфарматыкі і радыёэлектронікі. Студэнты спэцыялізуюцца на радыёэлектроннай інжынэрыі, у тым ліку прымяняецца ў сыстэмах СПА. Апроч БДУІР, мʼянманскія студэнты праходзяць навучаньне ў БДТУ і БДУ. У студзені і траўні 2025 года адбыліся афіцыйныя візыты і сустрэчы дэлегацый абедзьвюх краін, падчас якіх абмяркоўваліся адукацыйныя і дасьледчыя праекты, уключаючы абсталяваньне ўнівэрсытэтаў Мʼянмы абсталяваньнем для радыёлякацыйных лябараторый.

У 2025 годзе кіраўнік мʼянманскай хунты Мін Аун Хлайн двойчы наведаў Беларусь. Падчас візытаў ён сустрэўся з Аляксандрам Лукашэнкам, міністрам абароны Віктарам Хрэніным і кіраўнікамі абаронных прадпрыемстваў. Абмяркоўваліся пытаньні паставак, мадэрнізацыі тэхнікі, а таксама пляны па паглыбленьні абароннага супрацоўніцтва.

Ваеннае супрацоўніцтва каардынуецца праз сумесную камісію па ваенна-тэхнічным супрацоўніцтве, у рамках якой абмяркоўваюцца пытаньні вытворчасьці, рамонту, трансфэру тэхналёгій і навучаньня.

• Дыпляматычныя адносіны паміж Беларусьсю і Мʼянмай былі ўстаноўлены ў 1999 годзе. Ганаровае консульства Беларусі ў Янгоне адкрыта ў 2011 годзе. За апошнія дзесяць гадоў актывізаваліся афіцыйныя візыты, заключэньне пагадненьняў і арганізацыя сумесных абаронных праграм.
• Justice For Myanmar заклікае заходнія юрысдыкцыі каардынаваць адсочваньне і надгляд падазроных грузаў на судах і самалётах, якія курсіруюць паміж Беларусьсю і Мʼянмай, у прыватнасьці праз транзытныя краіны, а таксама ўзмацніць мытны кантроль у транзытных вузлах, праз якія могуць накіроўвацца грузы з Беларусі ў Мʼянму.
• Арганізацыя таксама заклікае пашырыць санкцыі ў адказ на беларускае саўдзел у Мʼянме. У прыватнасьці, БДУІР, БДТУ і БДУ і іх кіраўніцтва павінны быць падвергнутыя санкцыям і шырэйшаму акадэмічнаму байкоту з прычыны іх сувязяў з мʼянманскай хунтай.